Symbolika zwyczajów bożonarodzeniowych

Święta Bożego Narodzenia zbliżają się coraz szybciej. Dlatego w naszym Poradniku Aktywnego Świetliczaka będziemy się starali Wam przybliżyli symbolikę ozdób oraz zwyczajów Bożonarodzeniowych. Do najbardziej znanych symboli świątecznych zaliczamy choinkę.

Choinka jest symbolem radości. Ubiera się ją w dniu imienin pierwszych rodziców, czyli Adama i Ewy. Ich imieniny przypadają w Wigilię, 24.12. Dawniej przy choinkach odbywały się przedstawienia w czasie, których opowiadano o Adamie i Ewie. Choinka symbolizowała rajskie drzewo. Na końcu przedstawienia zapalono świeczki, jako symbol wybawienia i nadziei. Strojenie choinek przywędrowało do nas z Niemiec. Pierwsze drzewka zaczęto przystrajać na przełomie XVIII i XIX wieku. Na choinkach wieszano dawniej ozdoby ze słomy, jabłka, orzechy, które przynoszą siłę i dobrobyt oraz słodycze. Teraz orzechy zostały zastąpione bombki.

Bombki symbolizują harmonię. Ich kolory także mają swoją symbolikę. Czerwone symbolizują urodzaj, białe oznaczają niewinność, zielone natomiast zdrowie a złote bogactwo. Ozdoby w kształcie dzwoneczków oznaczają dobrą nowinę. Dawniej wierzono, że im więcej się ich zawiesi na choince tym będzie więcej dobrych wiadomości będzie dostawała rodzina. Łańcuch symbolizuje wzmacnianie rodzinnych więzi. Dawniej wieszano również pierniczki na choinkach. Oznaczają one miłość i długie życie. Jak już wcześniej zostało wspomniane dawniej zapalano świece na choince, teraz zapalamy światełka, które oznaczają ochronę. Na czubku choinki znajduje się duża gwiazda. Symbolizuje ona gwiazdę, która prowadziła Trzech Króli do narodzonego Jezuska. Ma oświetlać drogę powrotna tym, którzy wyjechali. Czasami zamiast gwiazdy na czubku znajdują się aniołki. Aniołki symbolizują opiekę.

Zachęcamy Was do obejrzenia filmu edukacyjnego związanego z historią powstają bombki oraz mówiący, jak one powstają. Link do filmu znajduje się poniżej:

Wigilia jest słowem pochodzącym z języka łacińskiego i oznacza czuwanie. W naszym kraju tradycja wigilii została zapoczątkowana w XVIII wieku. W czasie Wigilii, zgodnie z tradycją powinno podawać się dwanaście potraw. Liczba ta symbolizuje apostołów, których było dwanaście. Podawane potrawy są postne.

Na stole powinna znajdować się świeca. Paląca się świeca ma być zaproszeniem do rodziny Maryi i Józefa, chodzi o to, aby w każdym domu narodził się Pan Jezus. Trzeba również pamiętać, że bardzo ważnym zwyczajem jest przykrywanie stołu białym obrusem, co symbolizuje ołtarz i pieluszki Jezuska. Pod obrus daje się sianko.

Sianko pod obrusem oznacza ubóstwo, w jakim narodził się Pan Jezus. Kładziemy je pod biały obrusem, co nawiązuje do jego ubranka. Sianko jest symbolem skromności, oraz również ma sprowadzić dobrobyt na domowników. W niektórych rejonach naszego kraju wyciąga się źdźbła siana spod obrusa. Ta osoba, która wyciągnie proste, najdłuższe źdźbło, będzie miała powodzenie w kolejnym roku. W dawnych czasach po skończonej Wigilii, karmiono nim zwierzęta, aby były zdrowe.

Wieczerza wigilijna rozpoczyna się kiedy na niebie pojawi się pierwsza gwiazda. Pierwsza gwiazda symbolizuje gwiazdę betlejemską, która prowadziła Trzech Króli do Jezuska. Zanim zasiądziemy do uroczystej kolacji rodzina i bliscy dzielą się opłatkiem.

Opłatek symbolizuje placek paschalny. Nawiązuje do biblijnego dzielenia się chlebem. Mówi się, że jeśli ktoś dzieli się opłatkiem, ten dzieli się miłością i przebacza winy. Opłatek jest symbolem: stanowi pojednanie, zaufanie i przyjaźń. Opłatek jest biały, co oznacza niewinności. Dzielimy się opłatkiem, zamian usiądziemy do wigilijnej wieczerzy. W czasie dzielenia się opłatkiem składamy sobie życzenia. Wieczór wigilijny kończy się Pasterką.

Pasterka, czyli msza o północy. Symbolizuje ona przybycie pasterzy do Betlejem. W czasie której następuje śpiewanie kolęd.

W okresie trwania Bożonarodzeniowym śpiewamy kolędy. Polska jest jednym z krajów, który ma ich najwięcej. Najbardziej popularną jest Cicha Noc. Można jej wysłuchać, aż w 175 językach, a powstała w 1818 roku.

Zapraszamy Was do obejrzenia filmików edukacyjnych związanych z tradycjami świątecznymi:

Patrycja Gańko